Nông nghiệp hữu cơ là gì? Hiện nay an toàn vệ sinh thực phẩm và ô nhiễm môi trường là những vấn đề đang được quan tâm hàng đầu, việc thực hiện phương thức canh tác Nông nghiệp hữu cơ (NNHC) trong những năm gần đây được coi là giải pháp. Vậy nông nghiệp hưu cơ là gì?
Theo tổ chức Nông nghiệp Hữu cơ Quốc tế(IFOAM): Nông nghiệp hữu cơ là hệ thống đồng bộ hướng tới thực hiện các quá trình với kết quả bảo đảm hệ sinh thái bền vững, thực phẩm an toàn, dinh dưỡng tốt, nhân đạo với động vật và công bằng xã hội, không sử dụng các hóa chất nông nghiệp tổng hợp và các chất sinh trưởng phi hữu cơ, tạo điều kiện cho sự chuyển hóa khép kín trong hệ canh tác, chỉ được sử dụng các nguồn hiện có trong nông trại và các vật tư theo tiêu chuẩn của quy trình sản xuất.
Sản xuất nông nghiệp hữu cơ yêu cầu không được sử dụng 5 nguồn vật liệu đầu vào cho sản xuất gồm
- Thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học
- Phân bón hóa học,
- Chất kích thích tăng trưởng,
- Giống biến ổi biến gen
- Thuốc diệt cỏ
CÁC NGUYÊN TẮC CỦA NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ
Theo IFOAM, Nông nghiệp hữu cơ dựa trên 4 nguyên tắc:
1.Nguyên tắc sức khỏe
Nông nghiệp hữu cơ nên phát triển theo hướng duy trì và nâng cao sức khỏe của đất, thực vật, động vật, con người và hành tinh như là một thể thống nhất. Nguyên tắc này chỉ ra rằng sức khỏe của cá nhân và cộng đồng không thể tách rời khỏi sức khỏe của hệ sinh thái. Sức khỏe là sự nguyên vẹn và sự toàn vẹn của hệ sinh thái bao gồm nhiều yếu tố như: giảm thiểu bệnh tật, nâng cao sự miễn dịch, khả năng phục hồi tái tạo,liên kết văn hóa xã hội và phúc lợi.
2. Nguyên tắc sinh thái
Nông nghiệp hữu cơ phải được dựa trên hệ sinh thái sống và duy trì trạng thái cân bằng. Nguyên tắc này chỉ ra sản xuất là dựa trên nguyên lý sinh thái tự nhiên. Nuôi dưỡng và thành quả đạt được thông qua các hệ sinh thái của môi trường sản xuất cụ thể. Nông nghiệp hữu cơ nên phù hợp với chu kỳ và cân bằng sinh thái trong tự nhiên và tăng cường tái sử dụng để duy trì và cải thiện chất lượng môi trường và bảo tồn tài nguyên. Nông nghiệp hữu cơ nên đạt được sự cân bằng sinh thái thông qua việc thiết kế các hệ thống canh tác, thành lập và duy trì môi trường sống đa dạng.
3. Nguyên tắc về sự công bằng
Nông nghiệp hữu cơ nên xây dựng các mối quan hệ để đảm bảo sự công bằng đối với môi trường chung. Nguyên tắc này nhấn mạnh rằng những người tham gia sản xuất nông nghiệp hữu cơ nên tiến hành các mối quan hệ giữa các bên một cách công bằng ở tất cả các cấp và tất cả các bên – người nông dân, công nhân, bộ vi xử lý, nhà phân phối, thương nhân và người tiêu dùng nhằm cung cấp tất cả mọi người tham gia cuộc sống tốt hơn xóa đói giảm nghèo. Ngoài ra đói với động thực vật trong hệ sinh thái phải được cung cấp các điều kiện và cơ hội sống phù hợp với tự nhiên
4. Nguyên tắc chăm sóc
Nông nghiệp hữu cơ cần được quản lý một cách thận trọng và có trách nhiệm bảo vệ sức khỏe và phúc lợi của các thế hệ hiện tại, tương lai và môi trường. Nguyên tắc này chỉ ra rằng việc gia tăng năng suất có thể được thực hiện nhưng không hàm chứa nguy cơ tác động nguy hại đến sức khỏe và hệ sinh thái. Nông nghiệp hữu cơ nên phòng ngừa rủi ro bằng cách áp dụng công nghệ phù hợp và từ bỏ các phương pháp có rủi ro cao, chẳng hạn như kỹ thuật di truyền. Quyết định phải phản ánh các giá trị và nhu cầu của tất cả những người có thể bị ảnh hưởng, thông qua quá trình minh bạch và có sự tham gia.
LỢI ÍCH CỦA NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ
Hoạt động sản xuất nông nghiệp hữu cơ chủ yếu dựa vào luân canh, xen canh và các loại phân bón có nguồn gốc hữu cơ sử dụng phân chuồng đã qua ủ hoai mục, phân xanh, phân vi sinh và áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại sinh học để canh tác. Canh tác nông nghiệp hữu cơ sẽ mang lại những lợi ích sau:
– Sản phẩm có hương vị tự nhiên, có chất lượng tốt hơn (hương vị, đặc tính tích lũy), chứa nhiều thành phần có lợi cho sức khỏe con người
– An toàn sức khỏe cho con người do sản phẩm tuyệt đối không có dư lượng các chất hóa học, dư lượng các loại có hại cho sức khỏe trong sản phẩm
– Duy trì và bảo toàn độ phì nhiêu của đất
– Đảm bảo sức khỏe người sản xuất nông nghiệp vì không phải tiếp xúc các loại phân bón, thuốc trừ sâu hóa học…
– Đa dạng sinh học, tạo cảnh quan thiên nhiên
– Bảo vệ môi trường sinh thái và các loại động vật (chim chóc, ếch nhái, côn trùng v.v…),
– Không có hoocmon và chất kháng sinh trong các sản phẩm động vật,
– Không giống biến đổi gen trong các loại cây trồng